Gebroken of gekneusd?
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Een verkeerde stap, een ongelukkige val of een harde klap kan resulteren in een pijnlijke enkel. Maar hoe weet je of je enkel gebroken of gekneusd is? In deze blog leggen we het verschil uit, bespreken we de symptomen en geven we advies over de behandeling en herstelmogelijkheden.
Wat is het verschil tussen een gebroken en gekneusde enkel?
Een gekneusde enkel betekent dat het zachte weefsel rondom het gewricht beschadigd is. Dit kan leiden tot zwelling, pijn en blauwe plekken, maar de botstructuur blijft intact. Bij een gebroken enkel is er sprake van een botbreuk. Dit kan variëren van een kleine scheur in het bot tot een volledige breuk waarbij de botten verschoven zijn. Een gebroken enkel vereist vaak medische hulp en een langere hersteltijd dan een gekneusde enkel.
Symptomen van een gekneusde enkel
Een gekneusde enkel kan erg pijnlijk zijn, maar in de meeste gevallen is deze minder ernstig dan een breuk. Veelvoorkomende symptomen zijn:
- Zwelling en blauwe plekken rond de enkel
- Pijn bij bewegen, maar nog wel enigszins kunnen steunen
- Gevoeligheid bij aanraking
- Stijfheid in het gewricht
De pijn en zwelling nemen vaak binnen een paar dagen af met de juiste rust en behandeling.
Symptomen van een gebroken enkel
Een gebroken enkel heeft over het algemeen ernstigere symptomen. Let op de volgende signalen:
- Extreme pijn, vooral bij belasting
- Misvorming van de enkel, zoals een vreemde stand
- Krakend geluid bij het moment van het letsel
- Onvermogen om te lopen of gewicht op de enkel te dragen
- Ernstige zwelling en blauwe plekken
Heb je deze symptomen? Dan is het verstandig om direct medische hulp in te schakelen.
Hoe wordt het verschil vastgesteld?
Het onderscheid tussen een gekneusde en een gebroken enkel kan soms lastig te maken zijn zonder medische controle. Een arts zal meestal:
- Fysieke controle uitvoeren om pijnpunten en mobiliteit te testen.
- Röntgenfoto’s maken om te kijken of er sprake is van een breuk.
- Een MRI-scan aanvragen bij twijfel over weefselbeschadiging.
Als je onzeker bent over je letsel, is het altijd verstandig om een arts te raadplegen.
Behandeling van een gekneusde enkel: wat kun je doen?
Een gekneusde enkel geneest vaak vanzelf met de juiste zorg. De RICE-methode is hierbij effectief:
- Rust (Rest): Vermijd overbelasting.
- IJs (Ice): Breng ijs aan om zwelling te verminderen.
- Compressie (Compression): Gebruik een steunverband.
- Hoog leggen (Elevation): Houd je voet omhoog om vochtophoping te beperken.
In de meeste gevallen herstelt een gekneusde enkel binnen enkele weken.
Behandeling van een gebroken enkel: wat zijn de opties?
Bij een gebroken enkel kan de behandeling variëren afhankelijk van de ernst van de breuk:
- Gips of brace: Voor stabiele breuken om het bot op zijn plaats te houden.
- Operatie: Bij complexe breuken kunnen schroeven of platen nodig zijn om het bot te herstellen.
- Revalidatie: Na genezing is fysiotherapie vaak nodig om kracht en mobiliteit terug te krijgen.
Een gebroken enkel heeft doorgaans 6 tot 12 weken hersteltijd nodig.
Herstel van een gekneusde versus een gebroken enkel
Het herstelproces verschilt sterk per type letsel:
- Gekneusde enkel: Gemiddeld 1 tot 3 weken rust en lichte belasting.
- Gebroken enkel: 6 tot 12 weken met immobilisatie en mogelijke revalidatie.
Voldoende rust en de juiste hulpmiddelen kunnen bijdragen aan een sneller herstel.
Hulpmiddelen om mobiel te blijven bij een gebroken of gekneusde enkel
Of je enkel nu gekneusd of gebroken is, mobiliteit behouden is belangrijk. Gelukkig zijn er hulpmiddelen die je kunnen helpen:
- Kniestep: Een comfortabel en stabiel alternatief voor krukken. Bekijk onze kniestep voor een optimale ondersteuning tijdens je herstel.
- Krukken: Een veelgebruikt hulpmiddel, maar minder comfortabel dan een kniestep.
- Enkelbraces: Helpt bij ondersteuning en stabiliteit tijdens het herstelproces.
Bij Care4Movement en kniestep.nl vind je diverse hulpmiddelen om je herstel te vergemakkelijken. Een gekneusde enkel en een gebroken enkel lijken op elkaar, maar vereisen verschillende behandelingen en hersteltijden. Twijfel je over je letsel? Raadpleeg een arts voor een juiste diagnose.
Arjan van der Graaf is fysiotherapeut bij het Albert Schweitzer Ziekenhuis sinds 2002 en afgestudeerd aan de Hogeschool Rotterdam. Met jarenlange ervaring in fysiotherapie richtte hij in 2018 Kniestep.nl op, een platform gericht op kniegezondheid en herstel.